ดวงจันทร์ ข้างขึ้นข้างแรม เกิดจากการเคลื่อนที่ของ ดวงจันทร์ รอบโลก เมื่อด้านสว่างของ ดวงจันทร์ มากขึ้น เรียกว่า ข้างขึ้น เมื่อด้านสว่างของ ดวงจันทร์ ลดลง เรียกว่า ข้างแรม
ข้างขึ้น เป็นช่วงที่เกิดขึ้นระหว่างคืนเดือนมืดจนถึงคืนวันเพ็ญ โดยใช้ด้านสว่างของดวงจันทร์เป็นตัวกำหนด แบ่งออกเป็น 15 ส่วน เริ่มจาก ขึ้น 1 ค่ำ จนถึง ขึ้น 15 ค่ำ เราแบ่งข้างขึ้น เปรียบเทียบปฏิทิน ปฏิทิน 100 ปี จันทรคติ- สุริยคติ ปฏิทินโหราศาสตร์ข้างขึ้น ข้างแรม ปฏิทินราชการ ปฏิทิน ปฏิทินโหร
ราคาบอลทุกลีกวันนี้ ภาษาไทย หลักภาษาและการใช้ภาษา ป 6 หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑ การอ่านคำในภาษาไทย การเขียนข้างขึ้น ข้างแรม และการอ่านวัน เดือน ปี แบบไทย ข้างขึ้น – ข้างแรม ถือเป็นครั้งแรกและครั้งเดียวที่หลวงพ่ออุตมะได้ใช้ฤกษ์ยามในการปลุกเสกให้ อ้างอิงจากนิตยสารศักดิ์สิทธิ์ฉบับที่ 295 โดย อ อำ
